Προλογικά

Είναι βέβαιο πως εκείνο που γνωρίζουμε είναι το ελάχιστο, ενώ εκείνο που αγνοούμε είναι το άπειρο… Γι’ αυτό, λοιπόν, καιρό τώρα, προσπαθούμε με τις μικρές δυνάμεις να φωτίσουμε τους δρόμους της γνώσης ή να της προσθέσουμε κάποιο λιθαράκι… ιδιαίτερα μάλιστα σε ό,τι αφορά τις αλησμόνητες προγονικές πατρίδες… από αυτές που έλκει η καταγωγή μας!

Η ανάδειξη τόπων και ομάδων, μικρών νησίδων ελληνοχριστιανικού πολιτισμού, στην απεραντοσύνη της οθωμανικής αυτοκρατορίας, που ενώ κατακτήθηκαν, ζήσανε με τους «άλλους», πάνω κάτω εννιακόσια χρόνια και  παρέμειναν οι ίδιοι με αναλλοίωτα τα θρησκευτικά μα, και εθνικά τους φρονήματα.

Η νέα μας δουλειά φέρει το τίτλο «Το Ζιντζίντερε της Καππαδοκίας».

Πρόκειται περί μιας κοινότητας του χώρου για την οποία γράφθηκαν αρκετά, κυρίως για το μεγάλο μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου αλλά… αλλά απείρως ελάχιστα μπροστά στο μέγεθος του πλούτου, που ανακαλύψαμε! Μια κοινότητα, που η ίδια ήταν η ιστορία, όχι έφερε την ιστορία,  με δράσεις υπέροχες, πρωτόγνωρες, αποτέλεσμα ενός τέλειου συγχρωτισμού εκκλησίας και τοπικής διοίκησης.

Αλήθεια, για τι να πρωτομιλήσει κανείς; Για τη μονή του Τιμίου Προδρόμου… για τα καταπληκτικά σχολεία της, τα εξαιρετικά Ορφανοτροφεία, που προσέφεραν στους οικότροφους μαθητές- μαθήτριες πέραν από τα όποια υλικά και πνευματικά αγαθά; Τον ιδανικό τρόπο λειτουργίας τους, που τα καθιέρωσε ως πρότυπα και ονομαστά σε όλον τον μικρασιατικό χώρο;

Βεβαίως, για να λάβει σάρκα και οστά το εγχείρημά μας, σπεύσαμε να μελετήσουμε πολλά, πάρα πολλά θα λέγαμε, να διασταυρώσουμε πληροφορίες, να εξηγήσουμε καταστάσεις, να μάθουμε πρώτιστα εμείς οι ίδιοι για την περί ου ο λόγος κοινότητα. Αλλά, κυρίως, να εντρυφήσουμε στο Αρχείο Προφορικής Παράδοσης του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών,[1] αυτόν τον ανεκτίμητο θησαυρό της πατρίδας μας. Που, μετά από εργώδεις προσπάθειες ρομαντικών ερευνητών μιας κάποιας εποχής,  παρέδωσαν  αυτό το αρχειακό υλικό με στοιχεία για τα πάντα: την καθημερινότητα, τη ζωή, τον θάνατο, τα τοπογεωγραφικά, την οικονομία, τις ανθρώπινες σχέσεις… έστω και με τη συγγνωστή υπερβολή του «εμείς» ή των λαθών του προφορικού λόγου. Φυσικά, «τιμής ένεκεν», ένα μεγάλο ευχαριστώ για την κα Βαρβάρα Κοντογιάννη, υπάλληλο του ιδρύματος,  που μας ανέχτηκε αγογγύστως … αλλά και βοήθησε με πολυτιμότατες υποδείξεις της στην πορεία της έρευνας.

Τέλος, με τη σειρά μας, ζητούμε και ελπίζουμε στην κατανόηση μα και την ανοχή του αναγνωστικού κοινού για τις τυχόν παραλείψεις ή τα εμφιλοχωρούντα λάθη…

[1] Αρχείο Προφορικής Παράδοσης, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (Κ.Μ.Σ.) μαρτυρίες των: Αλή Ακμάν, υιός του Εφέ Σουλεϊμάνογλου, Καdί Αγά, της παλαιάς οικογένειας Πινιάτογλου, Αβραμίδη Αβραάμ,  Αθανασιάδου Αννίκας, Αθανασιάδου Ευμορφίας,  Βραχατιάδη Χαράλαμπου,  Γεωργατζόγλου Χρήστου, Γιαβρόγλου Μιχαήλ, Δεληγιαννίδη Γεωργίου, Ελευθεριάδου Μαρίας, Εμμανουηλίδη Προδρόμου, Εσεπαλόγλου Παντελή (νυν Παυλίδης Παντελής), Καλλινικίδη Γεωργίου,  Καλφόγλου Δέσποινας, Καντέρογλου Χαράλαμπου, Κυριακοπούλου Δέσποινας, Λαζάρου Ελισάβετ, Λεβίδη Μιχαήλ, Μανώλογλου Ευμορφίας,  Μπαϊράμογλου Δημοσθένη, Νίγδελη Ελευθερίας, Νικολαΐδου Βηθλεέμ, Ντεβρίσογλου Ισαάκ, Ουσακλίδου Αθηνάς,  Παλάζογλου Ηρακλή, Παλάζογλου Πρόδρομου, Παπαδοπούλου Βηθλεέμ, Παπαδοπούλου Μαρίας, Περβανίδη Νικολάου, Πηνιάτογλου  Καλής, Πηνιάτογλου Κατίνας, Ποιμενίδη Μενελάου, Πύρου Βασιλείου,  Σειρανίδη  Θεμιστοκλή,  Σειρηνίδου Βικτωρίας, Σεραφειμίδη Σεραφείμ, Σεραφειμίδου Ελένης, Σεραφειμίδου Ολυμπίας, Συμεώνογλου Αχιλλέα, Συμεώνογλου Παυλάκη, Συμεώνογλου Γεσθημανής, Τσαλίκογλου Δέσποινας, Τσαλίκογλου Εμμανουήλ, Τσαλίκογλου Όλγας, Τσιτσόπουλου Βασιλείου, Χαριτωνίδη Νικολάου, Χαριτωνίδου Αρκαδίας,  Χατζάκη Λαζάρου, Χατζηαγγελή Πολυξένης,  Χατζησάββα Ιακώβου…